erken ergenlik, ergenlik sürecinin vaktinden evvel samsun escort başlaması gibi
tanımlanıyor . Kız çocuklarında 8 yaşından, bey
çocuklarda ise 9 yaşından evvel
ergenlik belirtilerinin başlaması tıbben çabuk
gibi
kabul ediliyor. Kızlarda belirtiler meme tomurcuklanması, erkeklerde ise testislerin büyümesi gibi
araya
çıkıyor. Bilhassa
günümüzde hormonlu gıdaların artması ile ergenlik yaşının düşmesi, ara-sıra
iyi
ergenlik ile çabuk
ergenliğin karıştırılması benzer
durumlar kelime
konusu. Son yıllarda dünyada da hayli
tartışılan bu konuyu spesiyal
gibi
araştırdık ve alanında iki mühim
uzman, Marmara üniversitesi Tıp Fakültesi çocuk Endokrinoloji Bilim Dalı Başkanı çocuk Endokrinoloji Uzmanı Prof Dr Abdullah Bereket ile Memorial Ataşehir Hastanesi çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Bölümü Uz. Dr. Gökçe Günbey Elemen’in değerlendirmelerini istedik. çabuk
ergenlik dair
kurulan
araştırmaların sonuçları bir hayli ilgi çekici. daha çok
hepsi
dünyada ergenlik yaşı 16’dan 11-12’lere düşmüş durumda. Amerika Birleşik Devletleri’nde kurulan
son araştırmalarda kız çocuklarında çabuk
ergenlik oranı yüzde 14 gibi
bildiriliyor. Marmara üniversitesi çocuk Endokrinoloji Bilim Dalı, Istanbul’da 4868 kız çocuğunda kurulan
araştırmada son 40 yılda kızlarda meme gelişimi başlangıç yaşının 10 yaşından 9.8 yaşına, ortalama tane
görme yaşının ise 12.8'den 12.7'ye düştüğü saptamış. Bu düşüşün en mühim
nedeni ise obezite şöyle ki
şişmanlığın artması. erken ergenlik belirtileri Kız çocuklarında meme gelişimi, memede tomurcuklanma olması, genital bölge yahut
koltukaltında tüylenmeler, bey
çocuklarda testislerin (yumurtalıkların) büyümesi, genital ya da
koltukaltı bölgesinde kıllanma, her iki cinste büyümenin hızlanması, ciltte yağlanma, sivilce olarak
belirtilerin araya
çıkması ergenlik sürecinin başladığını gösteriyor. 3 yaşındaki bir kız çocuğunda da değişik
sebeplerle göğüs gelişmesi görülebilir fakat
şunun
sonucunda öteki
belirtiler araya
çıkmıyorsa ve kemik yaşı da iyi
ise çabuk
ergenlik gibi
yorumlanmamalıdır. Prof. Abdullah Bereket, 8 yaşından evvel
meme yahut
tüylenme başlayan çocukların çabuk
ergenliğe girip girmediklerinin anlaşılması nedeniyle
bir çocuk endokrinoloji uzmanı tarafından görülmesini öneriyor. "olguların bir kısmında ergenlik süratli 
ilerlerken öteki
bir kısmında hafif
ilerleyebiliyor ve hafif
ilerleyici olgularda müdahale gerekmeyebiliyor" diyor. erken ergenliğin tespiti Prof. Abdullah Bereket "yaşından evvel
ergenlik bulguları başlayan çocuklarda, bir çocuk hekimi yahut
çocuk endokrinoloji hekimi tarafından muayene edilerek gerekliyse kan tetkikleri ile hormonlara bakılarak, karından ultrason ile kız çocuklarında yumurtalık ve rahim büyüklüğüne bakılarak ve el röntgeni çekilip kemik yaşına bakılarak çabuk
ergenlik olup olmadığı tespit edilebilir" diyor. Uz. Gökçe Günbey Elemen ise kızlarda ergenliğin rahim üstüne
etkilerini ve yumurtalıklardaki değişiklikleri görmek nedeniyle
ultrason ve beyinde hormon salgılayan bir tümör olup olmadığını görmek içinse manyetik rezonans görüntüleme ya da bilgisayarlı beyin tomografisinin çekilebileceğini belirtiyor. erken ergenliğin tedavisi Tedaviye başlamadan evvel
altta yatan bir sebep
olup olmadığının araştırılması gerekiyor. Bütün
vakaların %15′inde çabuk
ergenliğe yol açan bir sebep
kelime
konusu oluyor. Gökçe Günbey Elemen, beyin tümörü yahut
yumurtalık tümörü benzer
hormon salgılayan bir tümör olursa
şuna
yüzleşmek
cerrahi sağaltma
yapılması gerektiğini söylüyor. çabuk
ergenlikle interesan
altta yatan bir sebep
bulunmadığında cinsiyet hormonlarını baskılayıcı ilaç tedavisi uygulanıyor. "tedavide amaç ergenlik bulgularını durdurmak, yoldaşlik
yapan
süratli 
büyümeyi kontrol altına alarak çocuğun erişkin yaşta ulaşabileceği boy potansiyelini artırmak." diyor. erken ergenlikte hormon tedavisi etmek
dürüst
mu? çabuk
ergenlikte hormon tedavisi ailelerin merak ettiği konulardan biri. Hormon tedavisiyle interesan
Prof. Abdullah Bereket görüşlerini şöyle belirtiyor: "bu enjeksiyonun kendisi hormon değil, hormon analoğu. Bu, hipofizden ergenlik hormonu salınımını azaltır. Teşhis düzgün
ise tedavisi ilgili
bir çekince olmamalı. Bu sağaltma
kızlarda ortalama 10-11, erkeklerde 11-12 yaşına dek
takip
eder. Olguların çoğunda bu 2-3 yıllık bir süreye tekabül eder. Sağaltma
sırasında devmlı
gibi
doktor kontrollerine takip
yapmak
gerekir. Alternatif bir sağaltma
kelime
konusu değil." Uz. Gökçe Günbey Elemen ise hormon tedavisiyle interesan
şöyle diyor: "erken ergenlik saptanan hastalara izleme
sırasında çocuk endokrinoloji uzmanı tarafından gerekli görülürse ilaç tedavisi başlanmaktadır. Her vaka sağaltma
gerektirmemektedir. önceden
hormon düzeyleri, kemik yaşı tayini, ergenlik bulgularında ilerleme hızı, yumurtalık ve rahim boyutları ve gerekli vakalarda beyin Mr incelemesi hep beraber
değerlendirilerek sağaltma
kararı verilmektedir. şurda
amaç ergenliğe sebep olan hormonları ilaç ile baskılamaktır. Kızlarda 11, erkeklerde 12 yaşına dek
tedaviye takip
edilmektedir. Normalde
28 hergün
bir aşı şeklinde kurulan
bir ilaç kullanılmaktadır. Sağaltma
sonucunda iyi
ergenlik süreci yeniden başlamaktadır." erken ergenliğe sebep olan faktörler çabuk
ergenlik yaşayan kızların %95-99’unda, baylarin
ise %60-80’inde altta yatan herhangi bir tıbbi sebep
görülmüyor. Ama
bunların dışında
anne karnında iyi büyümeden doğan çocuklarda, düşük doğurma
tartılı çocuklarda, ikiz eşlerinde, tüp bebek kadar
üremeye çare
tedaviler sonucu dünyaya gelecek
bebeklerde de ergenlik yine de
çabuk
başlayabiliyor. Bereket, "gıdaların ve öteki
çevresel zararlı maddelerin çabuk
ergenliğe etkileri hakkında
kesin önerilerde bulunabilecek kanıtlara malik
değiliz. Bu mesele
hayli
aşırı
spekülasyon yapılmakta olup bunlar halen araştırılan konular arasında. şimdilik ailelere olabildiğince organik ve mevsiminde gıdaları tüketmelerini ve çocuklarını plastik oyuncaklardan mesafeli
tutmalarını anlatmak
uygunsuz
olmaz. Kurulan
araştırmalarda biberon, saklama kapları, plastik tabaklar, oyuncak aynı
polikarbonat bileşiği içinde olan
plastik mamullerin çabuk
ergenliğe yol açtığının araya
koyulduğunu söyleyen Uz. Elemen, kimyasal maddelerin bu mesele
fazla
etken olduğu görüşünde. "zararlı kimyasallardan birisi
de diklorobenzen. Normalde
oda spreylerinde, güveler nedeniyle
kullanılan ilaçlarda ve klozetlere konulan koklala
önleyicilerde yerleşen
bu kimyasal madde, buharlaşarak basitce havaya karışmakta ve gene
çabuk
ergenliğe yol açabiliyor. Başka
televizyon programlarının çocuğun yaşına mütenasip
olup olmadığı, internet kullanımı da hayli
mühim
bir etken. erken ergenliğin çocuk psikolojisine etkileri çabuk
ergenlik çoğunlukla bireylerde strese sebep
oluyor. Erkeklerde bu hal
boyun uzaması sebebiyle henüz
rahat
yaşanabilirken, kızlarda anksiyeteye yol açabiliyor. Gerekirse ailelerin bir uzmandan psikolojik destek almaları tavsiye ediliyor. Genelde çabuk
ergenliğe girenler "çocukken uzun ama erişkinlikte kısa" bireyler gibi
tanımlanabiliyor. çabuk
ergenlik tedavisi olan bir problem olmasına rağmen dikkatli bulunmak
gerekiyor. Davranış bozuklukları, stres, içe kapanıklık olarak
psikolojik sorunlara yol açabiliyor. erken ergenlik durumunda ailelerin nelere bakım
etmesi gerekiyor? Prof. Bereket şöyle açıklıyor: "öncelikle bunların
cidden
bir çabuk
ergenlik olup olmadığının saptanması, çabuk
ergenlik ise nedeninin anlaşılması ve sağaltma
gerektiriyor ise tedavisinin verilmesi nedeniyle
bir uzmana başvurmalılar. Bu zeminde
ötede
panik yapmaya gereksinim
yok. Ergenlik olguların çoğunda iyi
bir süreç, yalnızca ufak
bir oranında sağaltma
gerektiren (yani patolojik) bir çabuk
ergenlik kelime
konusu oluyor. şunun
da tedavisi mümkün. Bunların
dışında
bilhassa
kız çocuklarının şişmanlıktan korunması, devmlı
oyun
yapılması, sağlam
beslenme, çok
hayvansal proteinden kaçınma, kaynağı belirsiz şarküteri ürünlerinden kaçınma önerilebilir. Elemen ise ailelere şunları öneriyor: "çocuklara yapılacak en iri
iyiliklerden birisi
zararlı kimyasalları, hormonlu gıdaları, katkı maddelerini evde kullanmamak. Mahsul
ve sebzeler mevsiminde yenmeli, olası
olduğunca organik ve iyi tarımla üretilen gıdalar tüketilmeli. Beyaz renk
un karşılık olaraq
tam mısır
unu, beyaz renk
şeker karşılık olaraq
yağız
şekeri seçim
edilmeli, çocuklara ev yemeği yeme alışkanlığı kazandırılmalı. Fast food dediğimiz razı
ve süratli 
tüketmek
alışkanlığı çocuklarda obeziteye zemin hazırlıyor. Bu tarz bir beslenmeden olabildiğince kaçınılmalı. Hekim kontrolü olmadan herhangi
ilaç kullanılmamalı. çıtır
sporcular tarafından kas kitlesini ve performansı arttırmak nedeniyle
bilinçsizce kullanılan anabolik steroidler (sentetik hormon ilaçları) çabuk
ergenliğe sebep olabiliyor. Fakat
şunun
da ötesinde karaciğer hasarı, kalp ve beyin damar tıkanıklığı ile ölümlere yol açabiliyor. Ailelerin bu mesele
bilinçli olmaları ve çocuklarını bu tarz
ilaçların zararları ilgili
uyarmaları hayati ehemiyyet
taşıyor." diyen Uz. Elemen son gibi
şunları ekleyerek aileleri uyarıyor: "daha sağlam
bir yaşam sürmek ve sağlam
nesiller yetiştirmek isteniyorsa, kullanılan saç spreyinden şampuana, çocuğun yemeğinin saklandığı kaptan sütünün konulduğu biberona, evde kullanılan hijenik
maddelerine dek
önlem alınması gerekiyor. Zararları bilinen kimyasallar mövzusunda
duyarlı davranarak, bu maddelerin kullanımını minimum seviyede tutmaya çaba göstermek hem bireysel hem toplumsal görevimiz olmalı."